Czy Jezus Chrystus rzeczywiście jest Bogiem?

Jana 20:17 (Bw): „Rzekł jej [Marii Magdalenie] Jezus: Nie dotykaj mnie, bo jeszcze nie wstąpiłem do Ojca; ale idź do braci moich i powiedz im: Wstępuję do Ojca mego i Ojca waszego, do Boga mego i Boga waszego”. (A zatem Ojciec był Bogiem dla zmartwychwstałego Jezusa, podobnie jak Ojciec był Bogiem dla Marii Magdaleny. Co ciekawe, w Biblii nie ma ani jednego wersetu, w którym Ojciec nazwałby Syna „swoim Bogiem”).

Zobacz też dział „Trójca”.

Czy z Jana 1:1 nie wynika, że Jezus jest Bogiem?

Jana 1:1 (BT): „Na początku było Słowo, a Słowo było u Boga, i Bogiem było Słowo [także Bw, Bp, Wujek, Bg, Kowalski]”. Mo tłumaczy: „Logos był boski”. W AT czytamy: „Słowo było boskie”. W międzywierszowym przekładzie ED oddano ten fragment podobnie jak w NŚ: „bogiem był Słowo”.

Co takiego zawiera tekst grecki, że niektórzy tłumacze nie decydują się na zwrot: „Słowo było Bogiem”? Otóż przed pierwszym teòs (Bóg) jest rodzajnik (ho), natomiast przed drugim go nie ma. Obecność rodzajnika sygnalizuje, iż rzeczownik dotyczy konkretnej jednostki, osoby, podczas gdy orzecznik rzeczownikowy w liczbie pojedynczej nie poprzedzony rodzajnikiem i występujący przed czasownikiem (a tak zbudowane jest omawiane zdanie) wskazuje na czyjąś cechę. Tak więc tekst ten nie mówi, że Słowo (Jezus) był tożsamy z Bogiem, u którego przebywał, tylko że Słowo był boski, że był bogiem (zob. bi7, ss. 414, 415, oraz NW z przypisami, s. 1579).

Co apostoł Jan miał na myśli w Jana 1:1? Czy uważał, że Jezus jest Bogiem albo że Jezus i jego Ojciec są jednym Bogiem? W wersecie 18 tego samego rozdziału Jan napisał: „Boga nikt [„żaden człowiek”, NŚ] nigdy nie widział, lecz jednorodzony Syn [„jednorodzony bóg”, NŚ], który jest na łonie Ojca, ten go objawił” (NT). Czy ktoś z ludzi widział Jezusa Chrystusa, Syna? Oczywiście! Czy wobec tego Jan powiedział, że Jezus jest Bogiem? Skądże! Pod koniec swej Ewangelii Jan podsumował tę sprawę następująco: „Te zaś są spisane, abyście wierzyli, że Jezus jest Chrystusem, [nie Bogiem, lecz] Synem Boga” (Jana 20:31, Bw).

Czy okrzyk Tomasza według Jana 20:28 nie świadczy o tym, że Jezus naprawdę jest Bogiem?

W Jana 20:28 (Bw) czytamy: „Odpowiedział Tomasz i rzekł mu: Pan mój i Bóg mój”.

Nie można mieć zastrzeżeń do nazwania Jezusa „Bogiem”, jeżeli Tomasz akurat to miał na myśli. Byłoby to zgodne z tym, co sam Jezus przytoczył z Psalmów, w których nazwano „bogami” ludzi możnych, sędziów (Jana 10:34, 35, Bw; Ps. 82:1-6). Rzecz jasna Chrystus zajmuje znacznie wyższą pozycję niż tacy ludzie. Z uwagi na tę jego wyjątkową pozycję względem Jehowy w Jana 1:18 (NŚ) nazwano Jezusa „jednorodzonym bogiem” (zob. też Bw, BT). Również w Izajasza 9:5 (Bw; 9:6, NŚ) proroczo opisano Jezusa jako „Boga Mocnego”, ale nie Boga Wszechmocnego. Wszystko to jest zgodne z nazwaniem Jezusa w Jana 1:1 „bogiem” albo „boskim” (NŚ, AT).

Kontekst pozwala wysnuć właściwy wniosek. Na krótko przed śmiercią Jezusa Tomasz słyszał modlitwę, w której Jezus zwrócił się do swego Ojca jako do „jedynego, prawdziwego Boga” (Jana 17:3, Bp). Wkrótce po zmartwychwstaniu Jezus przesłał apostołom, a więc również Tomaszowi, następującą wiadomość: „Wstępuję (...) do Boga mego i Boga waszego” (Jana 20:17, Bw). Po odnotowaniu tego, co Tomasz powiedział, gdy zobaczył i dotknął zmartwychwstałego Chrystusa, apostoł Jan oświadczył: „Te zaś są spisane, abyście wierzyli, że Jezus jest Chrystusem, Synem Boga, i abyście wierząc mieli żywot w imieniu jego” (Jana 20:31, Bw). Jeżeli zatem z okrzyku Tomasza ktoś wnioskuje, że Jezus jest „jedynym prawdziwym Bogiem” albo że jest „Bogiem-Synem”, wchodzącym w skład Trójcy, to powinien jeszcze raz zastanowić się nad wypowiedzią samego Jezusa (werset 17) oraz nad tym, jaki jednoznaczny wniosek wyciągnął z tego apostoł Jan (werset 31).

Czy z Mateusza 1:23 nie wynika, że w czasie pobytu na ziemi Jezus był Bogiem?

Mat. 1:23 (Bw): „Oto panna pocznie i porodzi Syna, i nadadzą mu imię Immanuel, co się wykłada: Bóg z nami [„Bóg jest z nami”, Wp]”.

Czy zapowiadając narodziny Jezusa, anioł Jehowy powiedział, że to dziecko będzie samym Bogiem? Nie, zapowiedź brzmiała: „Ten będzie wielki i będzie nazwany Synem Najwyższego” (Łuk. 1:32, 35, Bw). Również sam Jezus nigdy nie twierdził, że jest Bogiem, lecz tylko „Synem Bożym” (Jana 10:36, Bw). To Bóg posłał Jezusa na świat, a więc za pośrednictwem tego jednorodzonego Syna Bóg był z ludźmi (Jana 3:17; 17:8).

Nie było nic niezwykłego w tym, że hebrajskie imiona mieściły w sobie słowo „Bóg” albo nawet skróconą formę własnego imienia Bożego. Na przykład imię Eliata znaczy „Bóg przybył”, Jehu — „On jest Jehowa”, a Eliasz — „moim Bogiem jest Jehowa”. Żadne z tych imion nie wskazuje jednak, że ten, kto je nosił, sam był Bogiem.

Co oznacza Jana 5:18?

Jana 5:18 (BT): „Dlatego więc usiłowali Żydzi tym bardziej Go zabić, bo nie tylko nie zachowywał szabatu, ale nadto Boga nazywał swoim Ojcem, czyniąc się równym Bogu”.

To niewierzący Żydzi uważali, że nazywając Boga swym Ojcem, Jezus próbował czynić siebie równym Bogu. Jezus słusznie nazywał Boga swoim Ojcem, ale nigdy nie przypisywał sobie równości z Bogiem. Niedwuznacznie odpowiedział Żydom: „Zaprawdę, zaprawdę powiadam wam: Syn nie mógłby niczego czynić sam od siebie, gdyby nie widział Ojca czyniącego” (Jana 5:19, BT; zob. też Jana 14:28; Jana 10:36). Poza tym niewierzący Żydzi twierdzili, że Jezus naruszał sabat, ale i w tej sprawie się mylili, Jezus przestrzegał bowiem Prawa w sposób doskonały i oświadczył: „Tak więc wolno jest w szabat dobrze czynić” (Mat. 12:10-12, BT).

Czy oddawanie czci Jezusowi nie dowodzi, że on jest Bogiem?

Jak czytamy w Hebrajczyków 1:6, aniołom polecono ‛oddawać cześć’ Jezusowi (Dąbrowski, Romaniuk; w Bw i BT ‛oddawać pokłon’; zob. też Wujek, Bg). Przekład NŚ mówi o ‛składaniu hołdu’. W Mateusza 14:33 powiedziano o uczniach Jezusa, że „złożyli mu pokłon”, jak to oddaje Bw, Dąbrowski; według innych tłumaczeń „upadli na twarz przed Nim” (Szczepański), „pokłonili mu się” (Bg, Wujek), „rzucili mu się do nóg” (Kowalski), „skłonili przed Nim głowy” (Wp), „złożyli mu hołd” (NŚ).

Dzieło A Greek-English Lexicon of the New Testament and Other Early Christian Literature (Grecko-angielski słownik Nowego Testamentu i innej literatury wczesnochrześcijańskiej) podaje, że greckie słowo proskynéo, tłumaczone na „oddawać cześć”, było też „stosowane do wyrażania zwyczaju padania przed kimś na twarz i całowania jego stóp, skraju szaty, ziemi” (Bauer, Arndt, Gingrich, Danker; Chicago 1979, wyd. II angielskie, s. 716). Podobnie w Słowniku grecko-polskim Zofii Abramowiczówny czytamy pod proskynéo: „Złożyć pokłon (...) oddawać cześć padając na twarz na powitanie, (...) wschodnim obyczajem padać na twarz przed królami perskimi l. innymi dostojnikami” (Warszawa 1962, t. 3, s. 713). Tego wyrazu użyto w Mateusza 14:33, żeby opisać, jak się zachowali uczniowie wobec Jezusa; w Hebrajczyków 1:6, aby pokazać, jak się mają odnosić do Jezusa aniołowie; w Rodzaju 22:5 w greckiej Septuagincie, żeby opisać zachowanie Abrahama wobec Jehowy; w Rodzaju 23:7, by określić zgodne z panującym wówczas zwyczajem zachowanie Abrahama wobec ludzi, z którymi prowadził interesy; w 1 Królów 1:23 w Septuagincie, aby wyjaśnić, co zrobił prorok Natan, gdy stanął przed królem Dawidem.

Według Mateusza 4:10 (BT, wyd. I) Jezus powiedział: „Pana, Boga twego, czcić [od proskynéo] i Jemu samemu służyć będziesz”. (W Powtórzonego Prawa 6:13, skąd najwyraźniej Jezus tu cytował, występuje tetragram, imię własne Boga). Zgodnie z tym trzeba rozumieć, że proskynéo nacechowane szczególnym nastawieniem serca i umysłu należy się wyłącznie Bogu.

Czy cuda dokonywane przez Jezusa nie dowodzą, że on jest Bogiem?

Dzieje 10:34, 38 (Romaniuk): „Wtedy Piotr przeprowadził dłuższy wywód, zaczynając w te słowa: (...). Znacie sprawę Jezusa z Nazaretu, którego Bóg namaścił Duchem Świętym i mocą. Ponieważ Bóg był z Nim, przeszedł On przez życie dobrze czyniąc i uzdrawiając wszystkich, którzy byli pod mocą diabła”. (Cuda, których Piotr był świadkiem, nie skłoniły go do wniosku, że Jezus jest Bogiem, lecz raczej że Bóg był z Jezusem. Por. Mateusza 16:16, 17).

Jana 20:30, 31 (BT): „I wiele innych znaków [„cudów”, Bw, Kowalski], których nie zapisano w tej księdze, uczynił Jezus wobec uczniów. Te zaś zapisano, abyście wierzyli, że Jezus jest Mesjaszem, Synem Bożym, i abyście wierząc mieli życie w imię Jego”. (A zatem cuda dokonane przez Jezusa powinny prowadzić do słusznego wniosku, że jest on „Mesjaszem”, Chrystusem, „Synem Bożym”. Wyrażenie „Syn Boży” to zupełnie coś innego niż Bóg-Syn).

Przedchrześcijańscy prorocy, na przykład Eliasz i Elizeusz, dokonywali podobnych cudów, jak Jezus. W żadnym wypadku nie dowodzi to jednak, że któryś z nich był Bogiem.

• Czy Jezus Chrystus jest postacią historyczną?
• Czy Jezus Chrystus był tylko dobrym człowiekiem?
• Czy Jezus był tylko prorokiem przypominającym swym autorytetem Mojżesza, Buddę, Muhammada i innych przywódców?
• Dlaczego większość Żydów nie uznała Jezusa za Mesjasza?
• Czy Jezus Chrystus rzeczywiście jest Bogiem?
• Czy wystarczy wierzyć w Jezusa Chrystusa, aby być zbawionym?
• Czy Jezus żył w niebie, zanim stał się człowiekiem?
• Czy Jezus poszedł do nieba w ciele?
• Czy Jezus Chrystus i archanioł Michał to ta sama osoba?
• Jezus Chrystus - definicja